Autisme Congres 2025 – Comorbiditeit bij Autisme

Autisme is een neurobiologische ontwikkelingsvariant die invloed heeft op sociale interactie, communicatie en informatieverwerking. Wat minder bekend is, is dat autisme zelden op zichzelf staat. Meer dan 70% van de mensen met autisme heeft ook één of meerdere andere aandoeningen – een fenomeen dat bekendstaat als comorbiditeit. Bij sommige groepen loopt dit percentage zelfs op tot 90%.

Deze bijkomende aandoeningen kunnen grote impact hebben op het dagelijks leven, de ontwikkeling en de zorgbehoefte van mensen met autisme. Toch worden comorbide aandoeningen vaak laat of helemaal niet gediagnosticeerd, wat leidt tot onbegrepen klachten en inadequate behandeling.

Tijdens dit congres duiken we dieper in de vraag: Hoe kunnen we comorbiditeit bij autisme beter herkennen, begrijpen en behandelen?

Welke comorbide aandoeningen komen vaak voor?

De meest voorkomende bijkomende aandoeningen bij autisme zijn onder andere:

  • ADHD (Attention Deficit Hyperactivity Disorder) – Ongeveer 30-50% van de mensen met autisme heeft ook ADHD. Dit kan leiden tot extra uitdagingen op het gebied van concentratie, impulsiviteit en hyperactiviteit.
  • Angststoornissen – Tot 40% van de mensen met autisme kampt met een angststoornis, zoals sociale angst of gegeneraliseerde angststoornis.
  • Depressie – De prevalentie van depressie bij mensen met autisme is aanzienlijk hoger dan in de algemene bevolking, vooral bij jongeren en volwassenen met een gemiddelde of hoge intelligentie.
  • Slaapstoornissen – Problemen met slapen, zoals slapeloosheid of een verstoord slaapritme, komen bij meer dan 50% van de mensen met autisme voor en kunnen het dagelijks functioneren ernstig beïnvloeden.
  • Epilepsie – Ongeveer 20-30% van de mensen met autisme ontwikkelt epilepsie, een aandoening die ernstige gevolgen kan hebben voor de gezondheid en levenskwaliteit.
  • Eetstoornissen – Sensorische gevoeligheid en rigide eetpatronen kunnen bij sommige mensen met autisme leiden tot eetproblemen of zelfs eetstoornissen zoals ARFID (Avoidant/Restrictive Food Intake Disorder).

Waarom is kennis over comorbiditeit zo belangrijk?

Comorbiditeit bij autisme vraagt om een integrale en multidisciplinaire aanpak. Veel professionals zijn gespecialiseerd in óf autisme óf de bijkomende aandoening, maar missen de kennis om beide diagnoses in samenhang te behandelen. Dit kan leiden tot:

  • Verkeerde of gemiste diagnoses – Symptomen van autisme en comorbide aandoeningen overlappen vaak, waardoor bijvoorbeeld sociale teruggetrokkenheid verward kan worden met depressie.
  • Ineffectieve behandeling – Veel standaardbehandelingen voor comorbide aandoeningen werken anders of minder goed bij mensen met autisme.
  • Verhoogd risico op bijkomende problemen – Onbehandelde comorbiditeit kan leiden tot verergering van klachten, verminderde levenskwaliteit en zelfs suïcidaliteit.

Tijdens het Autisme Congres 2025 brengen we experts, onderzoekers, zorgverleners, ervaringsdeskundigen en ouders samen om kennis uit te wisselen en gezamenlijk te zoeken naar betere diagnostiek, behandelingen en ondersteuning.

Wat kunt u verwachten?

  • Lezingen door toonaangevende experts over de nieuwste wetenschappelijke inzichten en behandelmethoden.
  • Ervaringsverhalen van mensen met autisme en hun naasten over de impact van comorbiditeit in het dagelijks leven.
  • Netwerkmogelijkheden met professionals, onderzoekers en ervaringsdeskundigen uit diverse vakgebieden.

Voor wie is dit congres bedoeld?

Dit congres is relevant voor:

  • Zorgprofessionals (psychologen, psychiaters, artsen, therapeuten)
  • Ouders en familieleden van mensen met autisme
  • Ervaringsdeskundigen en belangenorganisaties
  • Onderwijs- en begeleidingsprofessionals

Leer, inspireer en groei – de kracht van kennis

Kennis is meer dan informatie; het is een kracht die ons helpt begrijpen, voelen en verbinden. Wanneer we leren over ons lichaam en onze geest, kunnen we beter omgaan met uitdagingen zoals proprioceptie, eetproblemen, angst, alexithymie en suïcidale gedachten. Door deze thema’s te verkennen, kunnen we niet alleen onszelf helpen, maar ook anderen inspireren en ondersteunen.

Bewustwording van het Lichaam en Geest: De Rol van Proprioceptie

Proprioceptie – het vermogen om onze lichaamshouding en bewegingen waar te nemen – speelt een essentiële rol in ons welzijn. Een verstoorde proprioceptie kan leiden tot vervreemding van het eigen lichaam, wat vaak voorkomt bij mensen met angststoornissen en eetproblemen. Door lichaamsbewustzijn te trainen, bijvoorbeeld via bewegingstherapie of mindfulness, kunnen we het contact met onszelf versterken en onze emoties beter reguleren.

Eetproblemen en Emotieregulatie

Eetproblemen gaan vaak verder dan voeding alleen; ze raken diepgewortelde emoties en zelfbeeldkwesties. Voor mensen met alexithymie, die moeite hebben met het herkennen en uiten van emoties, kan eten een manier worden om gevoelens te onderdrukken of te beheersen. Door kennis en bewustwording kunnen we helpen een gezondere relatie met eten en emoties op te bouwen.

Angst en Suïcidaliteit: De Kracht van Begrip en Verbinding

Angst en suïcidale gedachten zijn complexe en vaak overweldigende ervaringen. Ze kunnen voortkomen uit een combinatie van biologische, psychologische en omgevingsfactoren. Door open gesprekken te voeren, stigma’s te doorbreken en professionele hulp toegankelijk te maken, kunnen we een ondersteunende omgeving creëren waarin niemand zich alleen voelt.

Groei door Kennis en Samenwerking

Leren over onszelf en anderen stelt ons in staat om te groeien en te helen. Door kennis te delen, inspireren we elkaar en bouwen we aan een toekomst waarin mentale en fysieke gezondheid centraal staan. Samen kunnen we de kracht van kennis benutten om levens te veranderen.